اجرای طرح مسدودسازی سیمکارت افراد فوت شده به منظور جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی انجام می‌شود.
محدودیت‌های جدید برای سیمکارت افراد فوت شده
در راستای اجرای بند “ذ” ماده ۸۵ قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت ج.ا.ا، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) موظف شده است پس از اعلام سازمان ثبت احوال کشور مبنی بر فوت دارنده سیمکارت، محدودیت‌هایی را برای سیمکارت افراد فوت شده اعمال کند. این اقدام با هدف جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی از سیمکارت افراد فوت شده و کاهش جرائم مرتبط با تلفن‌های همراه انجام می‌شود.
مراحل شناسایی و اطلاع‌رسانی به بهره‌برداران
پس از شناسایی سیمکارت افراد فوت شده، پیامکی با عنوان “مسک رگولاتوری (CRA)” به بهره‌بردار سیمکارت ارسال خواهد شد. در این پیامک، زمان‌بندی مشخصی برای تعیین تکلیف مالکیت خط اعلام می‌شود. وراث قانونی می‌توانند پس از دریافت مدارک انحصار وراثت از مراجع قانونی به دفاتر اپراتور خود مراجعه کرده و برای تغییر مالکیت سیمکارت اقدام کنند.
قطع تدریجی سیمکارت‌های تعیین تکلیف نشده
در صورتی که وراث قانونی در بازه زمانی تعیین‌شده به اپراتور مربوطه مراجعه نکنند، سیمکارت افراد فوت شده دو هفته پس از ارسال پیامک اطلاع‌رسانی، به صورت یک‌طرفه قطع خواهد شد. در صورت عدم تعیین تکلیف در ۱۷ روز پس از ارسال پیامک، سیمکارت به طور کامل از دسترس خارج خواهد شد. این اقدام برای جلوگیری از هرگونه کلاهبرداری و سوءاستفاده از سیمکارت افراد فوت شده انجام می‌شود.
لزوم اجرای قانون برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی
بر اساس بند “ذ” ماده ۸۵ قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت ج.ا.ا، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است در راستای پیشگیری از وقوع جرائم مرتبط با سیمکارت‌های تلفن همراه یا شناسه‌های مخابراتی معادل آن، سیمکارت‌های افراد فوت شده، اشخاص حقوقی منحل شده یا تعطیل شده، اتباع غیرایرانی دارای اقامت موقت که از کشور خارج شده‌اند و زندانیان در مدت حضور در زندان را مسدود کند. این اقدام تنها در مواردی که دستور قضایی صادر شده باشد، مستثنی خواهد بود.
مشارکت سازمان‌های ذی‌ربط در اجرای این طرح
اجرای این طرح نیازمند همکاری سازمان ثبت احوال، اپراتورهای تلفن همراه و دیگر نهادهای مرتبط است. مراجع دارنده اطلاعات هویتی مکلف‌اند اطلاعات لازم را در اختیار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار دهند تا فرآیند شناسایی سیمکارت افراد فوت شده و اجرای محدودیت‌ها به درستی انجام شود.
مزایای اجرای طرح مسدودسازی سیمکارت افراد فوت شده
اجرای این طرح مزایای متعددی به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جلوگیری از سوءاستفاده کلاهبرداران از سیمکارت افراد فوت شده
کاهش جرائم مرتبط با هویت‌های جعلی و کلاهبرداری‌های تلفنی
حفظ حقوق وراث قانونی و تسهیل در روند انتقال مالکیت سیمکارت
افزایش امنیت اطلاعاتی و کاهش سوءاستفاده‌های احتمالی در حوزه ارتباطات
چالش‌های احتمالی در اجرای این طرح
هرچند اجرای این طرح می‌تواند به کاهش سوءاستفاده‌های احتمالی کمک کند، اما چالش‌هایی نیز به همراه خواهد داشت، از جمله:
عدم اطلاع‌رسانی کافی به خانواده متوفیان و وراث قانونی
پیچیدگی‌های اداری در دریافت مدارک انحصار وراثت
تأخیر در قطع سیمکارت‌های افراد فوت شده و سوءاستفاده احتمالی در این بازه زمانی
راهکارهای پیشنهادی برای اجرای بهینه طرح
برای اجرای موفق این طرح و کاهش مشکلات احتمالی، می‌توان اقدامات زیر را در نظر گرفت:
راه‌اندازی سامانه‌ای آنلاین برای اطلاع‌رسانی و پیگیری وضعیت سیمکارت افراد فوت شده
ارائه خدمات مشاوره‌ای و راهنمایی به وراث قانونی در دفاتر اپراتورها
افزایش هماهنگی بین سازمان ثبت احوال، اپراتورهای تلفن همراه و مراجع قضایی
اجرای کمپین‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی گسترده برای آگاه‌سازی شهروندان
اجرای طرح مسدودسازی سیمکارت افراد فوت شده یکی از اقدامات مؤثر برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و افزایش امنیت ارتباطات در کشور است. این اقدام نه تنها به حفظ حقوق وراث قانونی کمک می‌کند، بلکه از بروز جرائم مرتبط با هویت‌های جعلی و کلاهبرداری‌های تلفنی نیز جلوگیری خواهد کرد. همکاری سازمان‌های مرتبط و اجرای دقیق این طرح می‌تواند به بهبود فضای ارتباطاتی کشور و کاهش جرائم کمک کند.
