یکی از شرکت‌های پیشرو در حوزه اینترنت ماهواره ای، استارلینک است که توسط ایلان ماسک تأسیس شده است. این شرکت با ارائه اینترنت ماهواره‌ای، بسیاری از مناطق دورافتاده و مناطقی که دسترسی به اینترنت زمینی دشوار است را تحت پوشش قرار داده است. اما در برخی کشورها، از جمله ایران، فعالیت‌های استارلینک با چالش‌های قانونی و حقوقی روبرو شده است.
خواسته اتحادیه جهانی مخابرات از آمریکا در خصوص استارلینک
اتحادیه جهانی مخابرات (ITU)، نهاد بین‌المللی ناظر بر ارتباطات رادیویی و ماهواره‌ای، اخیراً در نامه‌ای به دولت آمریکا خواستار شناسایی و غیر فعال کردن اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران شده است. این درخواست به دلیل عدم دریافت مجوز از نهادهای ایرانی برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در خاک ایران مطرح شده است. در واقع، اتحادیه جهانی مخابرات به شدت بر رعایت حقوق سرزمینی کشورهای مختلف در زمینه ارائه خدمات اینترنتی تأکید دارد.
مسئله حقوق سرزمینی و استارلینک
ارائه خدمات مخابراتی، از جمله اینترنت ماهواره‌ای، در هر کشوری باید با مجوز و تحت نظارت مقامات ملی آن کشور انجام شود. این قاعده اصولی در تمامی قراردادهای بین‌المللی ارتباطات رادیویی، از جمله در زمینه اینترنت ماهواره‌ای، مطرح است. ایران نیز به عنوان یک کشور دارای حاکمیت مستقل، با پیگیری‌های حقوقی و از طریق اتحادیه جهانی مخابرات، به دنبال رعایت این اصل است.
با پیگیری‌های ایران، اتحادیه جهانی مخابرات در سال گذشته شرکت استارلینک را ملزم کرد که حقوق سرزمینی ایران را به رسمیت بشناسد و تمامی دستگاه‌های غیرمجاز فعال در محدوده جغرافیایی ایران را غیرفعال کند. این تصمیمات، پایه‌گذار چالش‌های حقوقی میان ایران و استارلینک شد.
پاسخ استارلینک به درخواست‌های اتحادیه جهانی مخابرات
استارلینک با فشار اتحادیه جهانی مخابرات پذیرفت که اقدامات لازم برای تعطیلی دستگاه‌های غیرمجاز در ایران را انجام دهد. با این حال، این شرکت اعلام کرده است که مسئولیت شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز در خاک ایران بر عهده او نیست و این مسئولیت باید از سوی مقامات ایرانی انجام شود. در پاسخ به این موضع، اتحادیه جهانی مخابرات تأکید کرده است که استارلینک باید تمامی دستگاه‌های غیرمجاز در ایران را شناسایی کرده و آنها را غیر فعال کند.
تلاش‌های ایران برای حمایت از حاکمیت سرزمینی
ایران با پیگیری‌های مستمر و اقدامات حقوقی، به دنبال دفاع از حقوق سرزمینی خود در مقابل شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت ماهواره‌ای مانند استارلینک است. وزارت ارتباطات ایران و کمیسیون تنظیم مقررات رادیویی (RRB) در اتحادیه جهانی مخابرات به طور مستمر در تلاش هستند تا قوانین ملی ایران را در سطح بین‌المللی اعمال کنند و تمامی فعالیت‌های اینترنت ماهواره‌ای در ایران باید تحت نظارت و با مجوز مقامات ایرانی انجام گیرد.
فشارهای بین‌المللی و اختلافات حقوقی با آمریکا
پس از فشارهای اتحادیه جهانی مخابرات، این شرکت پذیرفت که دستگاه‌های غیرمجاز در ایران را غیرفعال کند، اما آمریکا از پذیرش مسئولیت شناسایی این دستگاه‌ها امتناع کرده است. به جای آن، آمریکا از ایران خواسته است که اطلاعات مربوط به دستگاه‌های غیرمجاز را در اختیار استارلینک قرار دهد تا این شرکت بتواند نسبت به غیر فعال کردن آنها اقدام کند. این تلاش‌های آمریکا موجب پیچیدگی‌های بیشتر در مسائل حقوقی و سیاسی شده است.
اتحادیه جهانی مخابرات و پیگیری‌های حقوقی در خصوص استارلینک
در آخرین جلسه اتحادیه جهانی مخابرات، تصمیمات جدیدی در خصوص مسئولیت شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز اتخاذ شد. در این جلسه، اتحادیه جهانی مخابرات اعلام کرد که این شرکت قبلاً در برخی از کشورهای دیگر اقدام به شناسایی موقعیت دستگاه‌ها کرده است و این نشان می‌دهد که این شرکت قادر به انجام چنین اقداماتی در ایران نیز هست. از این رو، اتحادیه جهانی مخابرات از آمریکا و نروژ خواسته است که به استارلینک فشار بیاورند تا اقدامات عملیاتی لازم برای غیر فعال کردن دستگاه‌های غیرمجاز در ایران را انجام دهد.
استارلینک و چالش‌های جهانی در زمینه اینترنت ماهواره‌ای
این شرکت با توجه به مقیاس جهانی خود، با چالش‌هایی در کشورهای مختلف روبرو است. این شرکت برای ادامه فعالیت‌های خود به طور قانونی نیازمند هماهنگی با قوانین ملی کشورهای مختلف است. در ایران، به دلیل اختلافات حقوقی و حاکمیتی، این شرکت با فشارهایی از سوی مقامات ایرانی و اتحادیه جهانی مخابرات مواجه شده است. ایران همواره بر رعایت قوانین ملی و حاکمیت سرزمینی خود تأکید کرده است و بر اساس این اصول، این شرکت باید اقدامات لازم برای غیر فعال کردن دستگاه‌های غیرمجاز را در ایران انجام دهد.
مبارزه حقوقی میان ایران و استارلینک همچنان ادامه دارد و اتحادیه جهانی مخابرات به عنوان نهاد ناظر بر این اختلافات، در تلاش است تا حقوق حاکمیتی ایران را در زمینه اینترنت ماهواره‌ای به رسمیت بشناسد. در این راستا، این شرکت باید اقدامات لازم برای شناسایی و غیرفعال کردن دستگاه‌های غیرمجاز در خاک ایران را انجام دهد. این اختلافات نشان‌دهنده اهمیت رعایت قوانین بین‌المللی و احترام به حاکمیت سرزمینی کشورهای مختلف است. همچنان که فشارهای بین‌المللی بر این شرکت افزایش می‌یابد، انتظار می‌رود که این شرکت به زودی نسبت به این مسئله پاسخ دهد و اقدامات عملیاتی را در جهت رعایت قوانین ایران اتخاذ کند.
