پایان پشتیبانی از ویندوز ۱۰؛ تهدیدی برای امنیت و محیطزیست
در حالیکه تنها شش ماه تا پایان رسمی پشتیبانی مایکروسافت از ویندوز ۱۰ باقی مانده، میلیونها کاربر مانند من با یک چالش بزرگ مواجهاند: رایانههایی که هنوز بهخوبی کار میکنند، اما بهدلیل محدودیتهای فنی امکان ارتقا به ویندوز ۱۱ را ندارند. این موضوع نه تنها تهدیدی برای امنیت کاربران است، بلکه تبعات جدی زیستمحیطی نیز به دنبال دارد.
یک رایانه “جوان” ولی بهظاهر “منسوخ”
رایانهی شخصی من امسال شش ساله میشود؛ سنی که از نظر فنی هنوز جوان بهحساب میآید. سرعت دستگاه شاید کاهش یافته و شارژدهی باتری کمتر شده باشد، اما برای کاربردهای روزمره مثل مرور وب و استفاده از ایمیل، کاملاً کافی است. با اینحال، مایکروسافت به من اجازه ارتقا به ویندوز ۱۱ را نمیدهد، چون سختافزار دستگاهم با الزامات جدید سازگار نیست.
پایان پشتیبانی ویندوز ۱۰، آغاز ناامنی
مایکروسافت اعلام کرده که در تاریخ ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ پشتیبانی رسمی از ویندوز ۱۰ را پایان خواهد داد. این به آن معناست که نه تنها ویژگی جدیدی به سیستمعامل افزوده نمیشود، بلکه دیگر هیچ بهروزرسانی امنیتی هم در کار نخواهد بود. عدم دریافت بهروزرسانیهای امنیتی رایانه را در برابر بدافزارها و تهدیدهای اینترنتی آسیبپذیر میکند. مهمتر اینکه این تهدید فقط متوجه کاربر نیست؛ بلکه میتواند از طریق شبکه، دیگر سیستمها را نیز آلوده کند.
بُعد جهانی مشکل
بیش از ۵۰ درصد کاربران ویندوز همچنان از نسخهی ۱۰ استفاده میکنند. با اینکه این آمار بهآهستگی در حال کاهش است، تخمین زده میشود که در زمان قطع پشتیبانی، صدها میلیون رایانه هنوز به ویندوز ۱۰ مجهز باشند. به این ترتیب، ریسک تبدیل این دستگاهها به نقاط ضعف امنیتی بسیار بالاست.
مسألهای فراتر از فناوری؛ محیطزیست را هم تهدید میکند
سیاست مایکروسافت مبنی بر نیاز به سختافزار جدید برای ارتقا به ویندوز ۱۱، در عمل بسیاری از کاربران را به سمت خرید دستگاه جدید سوق میدهد. این اقدام باعث افزایش تولید زباله الکترونیکی و مصرف انرژی خواهد شد. ساخت رایانههای جدید نیازمند استخراج فلزات نادر و صرف منابع طبیعی فراوان است؛ فرآیندی که تأثیر منفی چشمگیری بر محیطزیست دارد.
راهکار ناکارآمد: پشتیبانی پولی از ویندوز ۱۰
در واکنش به انتقادها، مایکروسافت اعلام کرده که کاربران میتوانند با پرداخت هزینه، تا یک سال دیگر بهروزرسانیهای امنیتی ویندوز ۱۰ را دریافت کنند. اما این راهکار بیشتر به نفع شرکت است تا کاربران. در عمل، بسیاری از کاربران این هزینه را پرداخت نخواهند کرد و همچنان از نسخهای ناامن استفاده خواهند نمود؛ که مجدداً امنیت کل شبکه را تهدید میکند.
نیاز به تغییر نگاه: فناوری را یکبارمصرف نبینیم
اگرچه شرکتها با انگیزههای تجاری به ارتقای سیستمها اصرار دارند، اما باید در برابر فرهنگ مصرفگرایی افراطی مقاومت کرد. رایانهها و گوشیهای هوشمند نباید تنها با گذشت چند سال منسوخ شوند، بهویژه وقتی هنوز بهخوبی کار میکنند.
شرکتهایی مانند مایکروسافت، اگر واقعاً به مسئولیت اجتماعی و حفظ محیطزیست پایبند هستند، باید سیاستهای خود را بازنگری کنند. ارائه رایگان بهروزرسانیهای امنیتی ویندوز ۱۰ تا زمانی که بخش قابلتوجهی از کاربران از آن استفاده میکنند، نهتنها منطقی، بلکه ضروری است.
تکنولوژی نباید ما را مجبور به دور ریختن دستگاههای سالم و کاربردی کند. در جهانی که با بحرانهای زیستمحیطی، کمبود منابع و تهدیدات سایبری مواجه است، عقلانیت حکم میکند که به جای خرید بیشتر، از داشتههایمان بهینهتر استفاده کنیم. رایانه ششساله من هنوز زنده است، و مایکروسافت باید اجازه دهد زنده بماند.